1. Pana Boga się bać, y modlitwami błagać zawsze. 2. Króla czcić i kochać. 3. Rzeczpospolitą i bliźniego obserwować y szanować.
Trzy rzeczy są osobliwe y chwały godne.
1. Pokora. 2. Ludzkość. 3. datek uczyniony bliźniemu bez wymawiania y lichwy.
Trzy rzeczy świat wszystek rożnią.
1. Wiara. 2. Język. 3. y Interesa.
Trzy rzeczy Śmierci się równaią.
1. Czekać a niedoczekać się. 2. Służyć bez nagrody. 3. w Nocy w łoszku leżeć a nie spać.
Trzech rzeczy każdy człowiek ma sobie życzyć.
1. Zdrowia. 2. Sławy dobrey. 3. Mienia dobrego bez ukrzywdzenia dobrego.
Trzy rzeczy trzeba mieć na baczeniu.
1. Leniuchow przywodzić do kościoła. 2. Zbytkom i rozpustom zabiegać. 3. Poćciwości zawsze przestrzegać.
Trzy conditie król Alfonsus miał w swoiey sententiey dla conseruaciey przyjaźni ludzkiey.
1. Beczka wina na utraktowanie. 2. Czapka dla uszanowania ludzi. 3. Papieru Libra, dla correspondentiey.
Trzy rzeczy gości z domu wyganiayą według S.Bernarda Sermone napisaney sententiey.
1. Gdy komuś za szyię kapie. 2. Dym gdy w oczy kąsa y dusi. 3. Zła i szwarliwa zona.
Trzy rzeczy są światu obmierzłe.
1. Gdy kto w honor y mieszek ubogi a pyszny. 2. Bogaty gdy łakomy, y nieużyty. 3. Stary szalony y psotliwy, abo zalotny.
Trzy rzeczy człowieka każdego czynią ostrożnym.
1. Zakochanie. 2. Disputy. 3. Prawowanie się z kim.
Trzy rzeczy zwykły dom szpecić.
1. Kury. 2. Psi. 3. Niestateczne y niewstrzemiężliwe Niewiasty.
Trzech rzeczy szkoda w oknach prezentować.
1. Zony, aby się komu nie spodobała. 2. Kałamarza, aby od surowego nie zmienieł powietrza. 3. Krzesiwa, aby nie zwilgotniało.
Trzy rzeczy są ludziom zawsze szkodliwe.
1. Gdy są suplikuiący. 2. Mściwy. 3. Gdy niedadzą sobie persuadować.
Trzy rzeczt, przez ktore ludzie u ludzi nabywaią przyiaźni.
1. Chleb. 2. Czapka. 3. Uczynność bez urągania, wymowki, y bez lichwy.
(...)
Ci rzeczy słuchu źle zażywaią.
1. Chwytaiący y wydaiący innych sekreta. 2. Uczący się wszeteczney mowy y obmowiska. 3. Kto codziennie godnym rzeczom się przysłuchiwa, a żadney z tąd pomocy, y obrady z nauki nie odnosi.
Powyższe rady pochodzą z książki wydanej w 1693 r. pt. "Skład abo Skarbiec znakomitych sekretow o ekonomiey ziemiańskiey na polach wielkich y obszernych w sławnem na wszystrek świat Krolestwie Polskim, przy miastach koronnych, przy miasteczkach gęstych y nasiadłych, przy wsiach okolicznych krolewskich, Ślacheckich, Duchownych y mieyskich znaleziony. A za osobliwym staraniem y pracowita pilnością dla dobra pospolitego, z pożytku ludzi wszelkiego stanu, do używania wykopany". Autorem jest Jakub Kazimierz Haur (1632-1709), polski ekonomista pochodzący z rodziny mieszczańskiej. Dzieło jest imponujące i liczy ponad 500 stron dość drobnym drukiem. Starałam się zachować pisownię oryginalną, choć brak czcionek nieco to utrudnił. Występują jednakże w tekście litery "ą", "ę", "ż", "ź", :ś", "ć", nie ma natomiast "j" i "ó". Inaczej była pisana litera "s" czy "z", ale w zasadzie tekst tekst powyższy styl oddaje. Przecinki są w miejscach, w których stawiał je autor. W większości jest to zgodne z dzisiejszą pisownią, poza stawianiem przecinka przed "i", a właściwie "y".
To kolejny z serii poradników, jakie do mnie trafiły, na razie najstarszy. Przede mną jeszcze zielnik Syreniusza z 1613 r. Już go mam, ale trudności sprawia czytanie ze względu na słownictwo i niedoskonały druk. Kiedyś przeczytam przecież, bagatela, tylko około 900 stron. A czytanie tego rodzaju treści sprawia mi niekłamaną przyjemność. Powodów jest na pewno kilka. Przede wszystkim język, obserwacja jego przemian, rozwoju. A poza tym jakże interesujący musieli być ludzie piszący takie poradniki! Słowo pisane było w owych czasach mniej dostępne, również z racji nieposiadania przez większą część społeczeństwa umiejętności czytania. O cenie książek nie wspominając. Mimo to pisali, ku pożytkowi stanów wszelkich. I całkiem sporo porad zawartych w owych wydawnictwach jest po czasy obecne aktualnych. Dotyczą wszystkiego: siewu zbóż,
hodowli zwierząt, używania ziół, podróży, stosunków sąsiedzkich i rodzinnych, wiary i zabobonów, nawet magii. Podają informacje o odległych krajach, których ówczesny czytelnik raczej nie miał szans zobaczyć. Ale dzięki opisaniu przez autora wiedział, jak wygląda słoń i czemu służy. Ale o tym może innym razem. Wracam do kopalni odkrywkowej wiadomości o czasach i ludziach.
To kolejny z serii poradników, jakie do mnie trafiły, na razie najstarszy. Przede mną jeszcze zielnik Syreniusza z 1613 r. Już go mam, ale trudności sprawia czytanie ze względu na słownictwo i niedoskonały druk. Kiedyś przeczytam przecież, bagatela, tylko około 900 stron. A czytanie tego rodzaju treści sprawia mi niekłamaną przyjemność. Powodów jest na pewno kilka. Przede wszystkim język, obserwacja jego przemian, rozwoju. A poza tym jakże interesujący musieli być ludzie piszący takie poradniki! Słowo pisane było w owych czasach mniej dostępne, również z racji nieposiadania przez większą część społeczeństwa umiejętności czytania. O cenie książek nie wspominając. Mimo to pisali, ku pożytkowi stanów wszelkich. I całkiem sporo porad zawartych w owych wydawnictwach jest po czasy obecne aktualnych. Dotyczą wszystkiego: siewu zbóż,
hodowli zwierząt, używania ziół, podróży, stosunków sąsiedzkich i rodzinnych, wiary i zabobonów, nawet magii. Podają informacje o odległych krajach, których ówczesny czytelnik raczej nie miał szans zobaczyć. Ale dzięki opisaniu przez autora wiedział, jak wygląda słoń i czemu służy. Ale o tym może innym razem. Wracam do kopalni odkrywkowej wiadomości o czasach i ludziach.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz